Πως αντιδρούν οι Ελληνες σε περιστατικά κακοποίησης παιδιού;
Τι δείχνει πρόσφατη έρευνα.
Η ελληνική κοινωνία διατηρεί ζωντανό τον ανθρωποκεντρικό της χαρακτήρα, επιδεικνύοντας συλλογικό πνεύμα και υπευθυνότητα, απέναντι στο φαινόμενο της κακοποίησης παιδιών. Η συντριπτική πλειοψηφία θα αντιδρούσε εάν αντιλαμβάνονταν κάποιο περιστατικό σωματικής ή/και σεξουαλικής κακοποίησης παιδιού καταγγέλλοντας το γεγονός στην αστυνομία ή/και σε κάποια ΜΚΟ.
Πανελλαδική δημοσκόπηση για λογαριασμό του Σωματείου κατά της κακοποίησης του παιδιού «ΕΛΙΖΑ» με σκοπό την αποτύπωση της αντίδρασης των Ελλήνων μπροστά στο φαινόμενο της κακοποίησης απέδειξε πως το 93% θα αντιδρούσε σε περίπτωση σωματικής βίας και το 96% θα αντιδρούσε σε περίπτωση σεξουαλικής βίας, ενώ ένα πολύ μεγάλο ποσοστό, το 52% θα επενέβαινε σε κάθε περιστατικό κακοποίησης, ακόμη και σε περιπτώσεις παραμέλησης ή λεκτικής βίας.
Την ίδια στιγμή αντίστοιχη πανεθνική έρευνα στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του κορονοϊού (27- 29 Μαρτίου 2020), που διενεργήθηκε για λογαριασμό του New York Society for the Prevention of Cruelty to Children, έδειξε ότι μόλις των 36% των Αμερικανών είναι πιθανό να αναφέρει στις αστυνομικές αρχές οποιοδήποτε περιστατικό κακοποίησης υποπέσει στην αντίληψη του.
Η ταυτότητα της έρευνας
Το ΕΛΙΖΑ, που έχει αφιερώσει τη δράση του αποκλειστικά στην πρόληψη και την αντιμετώπιση της κακοποίησης του παιδιού ανέθεσε στην Εταιρεία Δημοσκοπήσεων Nielsen Media Greece τη διενέργεια σχετικής έρευνας, με σκοπό την αποτύπωση της αντίδρασης των Ελλήνων μπροστά στο φαινόμενο της κακοποίησης. Για τη συλλογή των απαντήσεων των 1001 συμμετεχόντων, γυναικών και ανδρών, ηλικίας 18+ ετών, από την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και από υπόλοιπες αστικές περιοχές, χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος CAWI - Διαδικτυακές αυτοσυμπληρούμενες συνεντεύξεις με χρήση δομημένου ερωτηματολογίου -στη χρονική περίοδο από 2 έως 9 Ιουνίου 2020. Στόχος του ΕΛΙΖΑ ήταν τόσο να διαπιστωθεί το ποσοστό των Ελλήνων που θα αντιδρούσαν στην περίπτωση που αντιλαμβάνονταν ένα περιστατικό κακοποίησης, όσο και να αποτυπωθούν οι λόγοι που θα τους οδηγούσαν στην αντίδραση ή στην απροθυμία αντίδρασης, προκειμένου να χαράξει την κατεύθυνση των μελλοντικών του σχεδίων, της επίτευξης της ανάμιξης της κοινωνίας στο φαινόμενο της κακοποίησης του παιδιού και της αποτελεσματικής αντιμετώπισης της κακοποίησης του παιδιού μέσα από κρατικές δομές, ως απαίτηση της ίδιας της κοινωνίας.
Τα ευρήματα της έρευνας
-Η κακοποίηση αποτελεί αρκετά μεγάλο ή πολύ μεγάλο πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας.
Εφτά στους 10 Έλληνες δηλώνουν ότι έχουν αντιληφθεί κάποιο περιστατικό κακοποίησης, κυρίως λεκτικής βίας, με τους νεότερους σε ηλικία ανθρώπους (18 έως 34 ετών) και τους γονείς παιδιών μικρών σε ηλικία (0-15 ετών), να δηλώνουν ότι η έκταση του φαινομένου της βίας στα παιδιά έχει πάρει σοβαρές διαστάσεις (πάνω από το 50%).
-Οι περισσότεροι Έλληνες θα αντιδρούσαν για κάθε παιδί που κινδυνεύει από κακοποίηση
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας του ΕΛΙΖΑ, 8 στους 10 Έλληνες θα αντιδρούσαν σε κάθε περίπτωση κακοποίησης, ανεξάρτητα αν το παιδί που υποβάλλονταν σε αυτή, ήταν συγγενικό ή φιλικό τους πρόσωπο ή όχι, το 84% θα δήλωνε την κακοποίηση ακόμη και εάν ο κακοποιητής ήταν ο γονιός ή ο αδελφός/η αδελφή, με το ποσοστό να ανεβαίνει στο 95% στους ερωτώμενους άνω των 55 ετών.
-Οι πολίτες εμπιστεύονται την αστυνομία & τις ΜΚΟ για να αντιμετωπίσουν την κακοποίηση του παιδιού.
Οι συμμετέχοντες από όλες τις αστικές περιοχές δήλωσαν σε ποσοστό 71% ότι στην περίπτωση που αντιλαμβάνονταν κάποιο περιστατικό κακοποίησης θα επικοινωνούσαν με τις αρχές/ αστυνομία ή με κάποιον Μη Κυβερνητικό Οργανισμό, ενώ αξιοσημείωτα λιγότεροι θα συμβουλεύονταν κάποιον δικηγόρο ή θα απευθύνονταν στην Εισαγγελία. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 75% στους συμμετέχοντες ηλικίας από 45 έως 54 ετών. «Η εμπιστοσύνη των Ελλήνων στην αστυνομία και στις ΜΚΟ σε ίδιο ποσοστό, βαραίνει την ευθύνη που έχουν όλες οι ΜΚΟ και "φωνάζει" για μία λύση που θα δοθεί συλλογικά και συνεργατικά, από όλες τις ΜΚΟ που εργάζονται για το Παιδί, μαζί με τον κρατικό μηχανισμό και τους κατάλληλους φορείς του. Κανείς δεν πρέπει να κοιτάξει το προσωπικό του, το σωματειακό του ή το κομματικό συμφέρον. Όλοι οφείλουμε να σταθούμε στο ύψος της ανθρωποκεντρικής συμπεριφοράς των ανθρώπων γύρω μας», αναφέρουν οι εκπρόσωποι του ΕΛΙΖΑ .
-Οι πολίτες που δεν θα αντιδρούσαν σε περιστατικά κακοποίησης παιδιού δηλώνουν φόβο
Από το ελάχιστο ποσοστό των Ελλήνων που δήλωσε πως δε θα κατήγγειλε κάποιο περιστατικό κακοποίησης, που τυχόν υπέπιπτε στην αντίληψή του, το 30% και το 31% συνδέει αυτή την απροθυμία με τον φόβο ότι η καταγγελία θα μπορούσε να βλάψει τον ίδιο ή την οικογένειά του ή να χειροτερέψει την κατάσταση για το ίδιο το παιδί που θα επιδίωκε να βοηθήσει, ενώ ένα 29% δήλωσε ξεκάθαρα ότι δε θα ήθελε να μπλέξει.
Από το υψηλό ποσοστό των Αμερικανών που δήλωσαν στην αντίστοιχη έρευνα τον Μάρτιο του 2020, πως δεν θα κατήγγειλαν κανενός είδους κακοποίησης σε παιδιά, σχεδόν 6 στους 10 συνέδεσαν την απόφασή τους με τον φόβο ότι η κατάσταση του παιδιού μπορεί να επιδεινωθεί, το 35% φοβόταν ότι η πράξη της καταγγελίας θα έθετε σε κίνδυνο την οικογένεια του και το 30% δήλωσε ότι δεν ήταν δική του υπόθεση να επέμβει.
-Οι Έλληνες δεν πιστεύουν στον «παιδευτικό» ρόλο του ξύλου
Το 94% δήλωσε πως το ξύλο δε βοηθά στο συνετισμό και δεν αποτελεί μέσο συμμόρφωσης. Πιο αφοριστική είναι η στάση των γυναικών αναφορικά με το ξύλο (το 75% δεν το θεωρεί καθόλου μέσο συμμόρφωσης) και των ατόμων άνω των 45 ετών (74% απάντησαν «καθόλου»). Το 5% των ερωτηθέντων δήλωσαν πως το ξύλο αποτελεί ένα ακόμη «εργαλείο» συνετισμού και συμμόρφωσης των παιδιών.
-Η κακοποίηση στην παιδική ηλικία επιδρά στη μετέπειτα συμπεριφορά
Ο συμμετέχοντες στην πανελλαδική έρευνα του ΕΛΙΖΑ δήλωσε σε ποσοστό 82% και 16% αντίστοιχα πως θεωρεί ότι η κακοποίηση επιδρά πάρα πολύ ή πολύ στη μετέπειτα συμπεριφορά του ατόμου. Το ποσοστό του «πάρα πολύ» ανεβαίνει στο 88% στις γυναίκες συμμετέχουσες.
«Η επίγνωση των επιπτώσεων του ξύλου στη μετέπειτα συμπεριφορά του παιδιού, δείχνει ότι η ελληνική κοινωνία είναι έτοιμη να συνταχθεί σε κάθε γενναία απόφαση του κράτους που θα δημιουργούσε αμέσως και με αποτελεσματικότητα, τα "δικά μας" advocacy centers. Τα κέντρα "υπεράσπισης" των παιδιών που κακοποιούνται, στα οποία θα εργάζονται όλοι οι ειδικοί, συντονισμένα και οργανωμένα, προκειμένου να απαλυνθούν τα τραύματα των παιδιών και να δοθεί μία καθαρή και ελπιδοφόρα διαδρομή για τη μετέπειτα ζωή τους», πιστεύουν οι άνθρωποι του ΕΛΙΖΑ.
-Η στάση των Ελλήνων απέναντι στην Κακοποίηση του Παιδιού συνάδει με τη στάση τους στον COVID-19
«Το "ελληνικό θαύμα" της χαμηλής μετάδοσης του COVID-19, της πλήρους συμμόρφωσης των Ελλήνων στα μέτρα που ανακοίνωσε η Πολιτεία, η αλυσίδα προστασίας της τρίτης ηλικίας, "των παππούδων και των γιαγιάδων μας", το ζωντανό κύτταρο της οικογένειας και η ανθρωποκεντρική φύση της κοινωνίας μας, έρχεται να επιβεβαιωθεί με μία έρευνα που αποσκοπούσε να αποτυπώσει την αντίδραση των Ελλήνων μπροστά στο φαινόμενο της κακοποίησης του παιδιού», αναφέρουν οι εκπρόσωποι του ΕΛΙΖΑ. Σημειώνουν ότι «τα πορίσματα της έρευνας αποδεικνύουν ότι η κοινωνία μας είναι έτοιμη να συμπράξει σε όποιο φαινόμενο κακοποίησης απειλεί την παιδική ηλικία και επιθυμεί σε αυτή της την αντίδραση να βρει συνοδοιπόρο το κράτος».