Οστεοπόρωση: Πότε πρέπει ν΄ανησυχήσω;
Κάθε άνθρωπος χτίζει την οστική του μάζα με αθροιστικό τρόπο μέχρι την ηλικία των 25 περίπου και μετά από εκείνη, αργά και σταθερά αρχίζει η αντίστροφη διαδικασία, δηλαδή η απώλεια οστού.
Οστεοπόρωση είναι η απώλεια της στηρικτικής ικανότητας των οστών μας που προκύπτει από τη μείωση της οστικής μάζας και πυκνότητας.
Είναι ποσοτική διαταραχή δηλαδή ναι μεν το κόκκαλό μας είναι κανονικό, αλλά είναι πιο λίγο σε ποσότητα. Γίνεται πιο εύκολα κατανοητό αν σκεφτεί κανείς ένα κτήριο με πολλές και παχιές κολώνες που είναι απαραίτητες για την στήριξή του. Αν αφαιρέσουμε μερικές κολώνες και αν αδυνατίσουμε πολλές άλλες ή όλες, τότε υπάρχει ο κίνδυνος το κτήριο να καταρρεύσει.
Κάθε άνθρωπος χτίζει την οστική του μάζα με αθροιστικό τρόπο μέχρι την ηλικία των 25 περίπου (δεν υπάρχει αυστηρός κανόνας) και από εκείνη την ηλικία και μετά αργά και σταθερά αρχίζει η αντίστροφη διαδικασία, δηλαδή η απώλεια οστού.
«Η απώλεια οστού συμβαίνει αναπόφευκτα στα πλαίσια της φυσιολογικής γήρανσης του οργανισμού (γεροντική οστεοπόρωση) ενώ μπορεί να επιταχυνθεί από την ξαφνική μείωση οιστρογόνων ως αποτέλεσμα της εμμηνόπαυσης στις γυναίκες» μας λέει ο Χειρουργός-Ορθοπεδικός Δημήτρης Γαλάνης. «Παρ’ότι γενετικοί παράγοντες επηρεάζουν σημαντικά τον οστικό μεταβολισμό του καθενός μας, ο τρόπος ζωής και διατροφής παίζουν επίσης πολύ σημαντικό ρόλο. Έτσι η σωστή διατροφή, η έκθεση στον ήλιο και η σωματική άσκηση βοηθούν όχι μόνο να χτίσουμε γερά οστά από μικρή ηλικία αλλά και να διατηρούμε τα οστά μας σε καλή κατάσταση σε μεγαλύτερες ηλικίες. Αντιθέτως το κάπνισμα, το αλκοόλ και πολλές χημικές ουσίες (όπως μερικά φάρμακα, η καφεΐνη κ.ά) έχει βρεθεί ότι επιφέρουν απώλεια οστικής μάζας».
Η οστεοπόρωση αφορά όλους του ανθρώπους, κυρίως άντρες και γυναίκες άνω των 65, οπότε καλό είναι να συμβουλεύεται κάποιος τον γιατρό του όταν έχει περάσει αυτή την ηλικία, ειδικά εάν κάποιος γονέας του υπέστη ένα ή περισσότερα κατάγματα στο παρελθόν. Η λήψη ενός καλού ιστορικού μπορεί ήδη να μας δώσει μια πιθανότητα μελλοντικού κατάγματος σε ένα άτομο, με τη βοήθεια ενός ειδικού λογισμικού/εργαλείου. Μας δίνει δηλαδή ένα ποσοστό π.χ 3% ή 20% να πάθει κάποιος κάταγμα ισχίου ή μείζον οστεοπορωτικό κάταγμα την ερχόμενη δεκαετία.
Περαιτέρω υπάρχει η μέτρηση οστικής πυκνότητας που συμπληρώνει αυτόν τον υπολογισμό κινδύνου ενώ οι εξετάσεις αίματος και ούρων βοηθούν στην βαθύτερη ανάλυση της κατάστασης οστικού μεταβολισμού του ατόμου. Με βάση αυτά ο γιατρός μπορεί να συζητήσει μαζί σας κατά πόσον κινδυνεύετε να σπάσετε κάποιο οστό και ποιες θεραπευτικές επιλογές έχετε. Οι θεραπευτικές επιλογές πρέπει να είναι εξατομικευμένες, μιας και όλα τα παραπάνω επηρεάζονται με πολύπλοκο τρόπο όταν κάποιος πάσχει από άλλες παθήσεις (είτε ως παιδί είτε ως ενήλικας).
Όλα τα παραπάνω είναι ενδεικτικά και περισσότερο σκοπό έχουν να συνοψίσουν απορίες που εκφράζει ο κόσμος σχετικά με την οστεοπόρωση.
Ευχαριστούμε πολύ τον Χειρουργό-Ορθοπεδικό Δημήτρη Γαλάνη για τις πολύτιμες συμβουλές του.