Αναλογιζόμενοι ότι οι μύες μας λειτουργούν ακατάπαυστα καθ'όλη τη διάρκεια της ζωής μας, μπορούμε να καταλάβουμε ότι είναι φυσιολογικό να υφίστανται φθορές, όπως βλέπουμε στην πολυκαιρισμένη τριχιά, να σπάνε και να προεξέχουν πολλά μικρά νήματα. Η διαφορά βέβαια είναι ότι ο μυς είναι ένα όργανο με θαυμαστή ισορροπία και αυτοεπιδιορθωτικούς μηχανισμούς που μπορεί και καθυστερεί αυτήν την εκφύλιση.
Όταν σηκώνουμε μεγάλα βάρη όμως, περισσότερα από όσα αντέχει ο μυς, τότε ένα μέρος των νηματίων/ινών αρχίζει να σπάει. Αν τα φορτία είναι ακόμα μεγαλύτερα, ή παρατείνεται η εφαρμογή τους ή γίνεται ακανόνιστα (απότομη άρση βάρους σε έναν χαλαρό μυ) τότε μπορεί να σπάσουν περισσότερες ή και όλες οι ίνες! Όλες αυτές οι διαθαβμίσεις από ένα απλό τέντωμα των μυϊκών ινών/νηματίων μέχρι την πλήρη ρήξη εμπίπτουν σε αυτό που ο κόσμος ονομάζει "τράβηγμα", "θλάση", "πιάσιμο" κ.ά.
Ο τραυματισμός του μυός προκαλεί έντονο πόνο με άμεση έναρξη και συμβαίνει κυρίως σε μύες των κάτω άκρων αλλά και στα άνω άκρα και τον κορμό. Η επίταση του πόνου με τις κινήσεις -ακόμα και μικρές- είναι χαρακτηριστική ενώ κατά κανόνα η πλήρης ακινησία ανακουφίζει από τα συμπτώματα. Η εμφάνιση πρηξίματος, ψηλαφητού κόμπου ή/και μελανιάσματος στην περιοχή είναι συχνά φυσικά επακόλουθα.
Χοντρικά περιγράφονται 3 βαθμοί μυϊκής θλάσης/ρήξης/κάκωσης.
-1ου βαθμου: κάποιες λίγες ίνες έχουν τεντωθεί και πιθανώς σπάσει, ή κάποιες περισσότερες έχουν απλώς τεντωθεί ή ένα μίγμα των παραπάνω. Λόγω της μικρής έκτασης ο πόνος είναι υποφερτός και περνάει σύντομα, συνήθως εντός ημερών.
-2ου βαθμού: αρκετές ίνες έχουν σπάσει ενώ πολλές άλλες έχουν τεντωθεί. Ο μυς διατηρεί το σχήμα του και τη συνέχειά του, ωστόσο ο πόνος είναι αρκετά πιο έντονος και η επούλωση καθυστερεί ενδεχομένως και εβδομάδες/μήνες(!).
-3ου βαθμού: μιλάμε πλέον για πλήρη ρήξη της συνέχειας του μυός, η οποία συμβαίνει συχνότερα στην μυοτενόντια συμβολή. Ο μυς εξουδετερώνεται, δεν μπορεί να λειτουργήσει και ο πόνος είναι έντονος. Η θεραπεία είναι χειρουργική ή συντηρητική ανάλογα με τον μυ και την περιοχή του σώματος αλλά και τις κινητικές ανάγκες του πάσχοντα.
Ποια είναι η θεραπεία
«Δεν υπάρχει φάρμακο που να "κολλάει" τον μυ, οπότε περιμένουμε τη φύση να δράσει. Όπως και όταν σκίζουμε το δέρμα μας και κάνουμε ράμματα αν χρειαστεί, δεν υπάρχει φάρμακο που να κολλάει το δέρμα. Απλά περιμένουμε και βγάζουμε τα ράμματα όταν η φύση έχει κάνει την επούλωση. Παλαιότερα κρινόταν απαραίτητη η απόλυτη ακινητοποίηση για την σταδιακή επούλωση του μυός. Σήμερα θεωρούμε ότι η απόλυτη ακινητοποίηση μπορεί να ζημιώσει, οπότε η ενδεδειγμένη θεραπεία είναι η αρχική ολιγοήμερη ανάπαυση, και κατόπιν κινητοποίηση στα όρια του πόνου με παράλληλη συμπτωματική θεραπεία του πόνου με πάγο, απλά παυσίπονα και πιθανώς αντιφλεγμονώδη. Επικουρικά η φυσιοθεραπεία παρέχει επιτάχυνση της διαδικασίας και ενδυνάμωση σε πιο δύσκολες περιπτώσεις, που απαιτείται ταχύτερη επάνοδος στην καθημερινότητα» μας λέει ο χειρουργός ορθοπεδικός, Δημήτρης Γαλάνης.
Όταν πλέον δεν πονάει ο μυς σε όλο το εύρος κίνησης, τότε ξέρουμε ότι έχουμε θεραπευτεί. Ωστόσο επειδή η επούλωση γίνεται με δημιουργία ουλής και όχι νέων μυϊκών ινών, ο μυς που έπαθε θλάση ενδέχεται -ανάλογα με την έκταση της βλάβης- να χάσει μέρος της ισχύος του, ενώ είναι επιρρεπής σε νέο τραυματισμό εάν καταπονείται χωρίς πρόληψη.
Τέλος είναι σημαντικό να γνωρίζει κανείς ότι η διάγνωση της μυϊκής θλάσης δεν είναι πάντα εύκολη, ενώ μπορεί μια αρχική διάγνωση μυϊκής θλάσης στην πορεία να αποδειχτεί κάτι άλλο. Ο πόνος στην ηρεμία, ο πυρετός και άλλα συμπτώματα θα πρέπει οπωσδήποτε να κοινοποιούνται άμεσα στον θεράποντα ιατρό, ώστε να προβεί σε όποια διαγνωστική διαδικασία χρειαστεί προκειμένου να τεκμηριωθεί ή να αποκλειστεί η διάγνωση της μυϊκής θλάσης.
Ευχαριστούμε πολύ τον χειρουργό ορθοπεδικό, Δημήτρη Γαλάνη για τις πολύτιμες ιατρικές του συμβουλές.