Χάρις Αλεξίου: Η φωνή σίγησε, το πάθος όχι!
Η απόφαση της Χάρις Αλεξίου να σταματήσει το τραγούδι, στα 69 της χρόνια, σχολιάστηκε πολύ και εξέπληξε κάποιους. Λογικό. Πολλοί συνάδελφοί της τραγουδάνε σε πολύ μεγαλύτερη ηλικία, εξαργυρώνοντας απλώς την υπεραξία που απέκτησαν νεώτεροι. Όχι εκείνη, που είπε ευθέως ότι «δεν την ακούει πλέον η φωνή της».
Η Χάρις Αλεξίου είχε πάρει την απόφασή της πριν από καιρό. Πριν από τέσσερα χρόνια για την ακρίβεια. Το Φεβρουάριο του 2016 ανέβηκε στη σκηνή του Νέου Θεάτρου Κατερίνα Βασιλάκου για την παράσταση «Το Χειρόγραφο» και είπε στο κοινό, που είχε γεμίσει την αίθουσα για να τη δει: «Σήμερα φύγαμε από τη Θήβα. Σήμερα ο μπαμπάς αρρώστησε. Σήμερα έμαθα ότι ο Ευαγγελισμός είναι και νοσοκομείο. Σήμερα η μαμά μου έβαψε το άσπρο μου φόρεμα μαύρο για να είναι έτοιμο. Σήμερα ο μπαμπάς σηκώθηκε, πήγε στην εκκλησία, γύρισε σπίτι και πέθανε. Σήμερα...».
Ήταν η μέρα που η Χάρις -Χαρούλα για τους πολλούς- Αλεξίου, αποφάσισε να σταματήσει το τραγούδι. Λίγο καιρό αργότερα, την κάλεσε ο Θάνος Μικρούτσικος να τραγουδήσει μαζί του, σε μια από τις τελευταίες του συναυλίες καθώς ήταν ήδη πολύ βαριά άρρωστος κι εκείνη του απάντησε: «Θάνο μου δεν τραγουδώ, αλλά θα είμαι εκεί για σένα». Τραγούδησε άλλη μια φορά, με το Σταύρο Ξαρχάκο κι εκεί της επιβεβαιώθηκε αυτό που ήδη ήξερε: Ότι δεν μπορεί να συνεχίσει πλέον. Προτίμησε να σταματήσει, παρά να γίνει καρικατούρα αυτού που ήταν άλλοτε, μια εμβληματική ερμηνεύτρια, σύμβολο του νεώτερου ελληνικού τραγουδιού, μια φωνή γεμάτη πάθος, όπως εξάλλου ήταν και η ίδια από μικρή.
Μια πολύ ανηφορική πορεία
Όπως συμβαίνει με τους περισσότερους από τους ερμηνευτές της γενιάς της, ο δρόμος της Αλεξίου προς την καλλιτεχνική καταξίωση μόνο εύκολος δεν ήταν. Σε μια εποχή που δεν υπήρχαν talent shows, η Χάρις, που μεγάλωσε στη Θήβα σε πολύ δύσκολες συνθήκες και έχασε και τους δύο της γονείς, τον αγρότη πατέρα της και τη Μικρασιάτισσα μητέρα της, σε μικρή ηλικία.
Το πραγματικό της όνομα είναι Χαρίκλεια Ρουπάκα και γεννήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου του 1950. Η οικογένειά της μπορεί να μην είχε πολλά, είχε όμως μια μεγάλη αγάπη για τη μουσική. Ο πατέρας της πεθαίνει όταν η Χάρις είναι μόλις 7 ετών και η μητέρα της φέρνει την ίδια και τον αδελφό της στην Αθήνα, το 1958. Για να επιβιώσουν, χτίζει η ίδια ένα μικρό σπιτάκι, εντελώς παράνομο φυσικά, «ένα δωμάτιο κομμένο στη μέση», όπως έχει πει η ίδια η Χάρις.
Λίγα χρόνια αργότερα, το 1973, ο κατά δύο χρόνια μεγαλύτερος από εκείνη αδελφός της, ο Γιώργος Σαρρής, ανεβαίνει στο πάλκο. Κι εκείνη, που ως τότε δουλεύει ως μοδίστρα, τον ακολουθεί. Στα 20 της βγάζει τον πρώτο της δίσκο, με το τραγούδι «Όταν πίνει μια γυναίκα», των Βασίλη Βασιλειάδη και Πυθαγόρα. Η φωνή της κάνει αίσθηση. Η συνέχεια είναι καταιγιστική: Χατζιδάκις, Βοσκόπουλος, Νταλάρας, Λοΐζος, Παπαδόπουλος, Γαλάνη, Πάριος... Συνεργασίες-σταθμοί με τους μεγαλύτερους δημιουργούς και ερμηνευτές της εποχής και όχι μόνο. Το σπουδαίο ταλέντο της δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο και ο ένας δίσκος διαδέχεται τον άλλον, με διαφορετικά στιλ, αλλά πάντα με το ίδιο πάθος.
Δύο γάμοι και το παιδί που έκανε δικό της
Η Χάρις παντρεύτηκε τον παραγωγό της, Αχιλλέα Θεοφίλου, στις αρχές της δεκαετίας του '80. Δεν έκαναν παιδιά, αλλά υιοθέτησαν το Μάνο, το μεγαλύτερο ίσως κεφάλαιο στη ζωή της Αλεξίου, μεγαλύτερο κι από τη μουσική. «Είχα έναν και μοναδικό φόβο όταν υιοθέτησα το παιδί μου, εάν θα είμαι ικανή να το αγαπήσω. Αν θα είμαι αντάξια αυτού του παιδιού. Γιατί παίρνεις ένα πλασματάκι, ένα μωρό που γεννιέται κι έχεις όλη την ευθύνη να το μεγαλώσεις και να του δώσεις μια σωστή ζωή κι έναν σωστό κόσμο», έχει πει η ίδια σε συνέντευξή της. Δύσκολη εξομολόγηση. Ο ίδιος ο γιος της, ήρθε να απαντήσει, χρόνια αργότερα, στην αγωνία της: «Δεν με ένοιαζε ποτέ το ότι είμαι υιοθετημένος. Είχα τόση αγάπη», είπε, συμπληρώνοντας ότι ο χωρισμός της Χαρούλα και του Αχιλλέα, όταν εκείνος ήταν μόλις 6 ετών, δεν τον στιγμάτισε, καθώς έγινε με ηρεμία: «Άλλα παιδιά περιγράφουν το χωρισμό των δικών τους ως τραυματική εμπειρία. Εγώ πάλι, όχι. Πάντα θυμάμαι ότι ήταν πολύ αγαπημένοι. Και χωρισμένοι ήταν πολύ κοντά ο ένας στον άλλο».
Όταν, χρόνια αργότερα, η Χάρις παντρεύτηκε ξανά, το μάνατζέρ της Σωτήρη Μπασιάκο, ο Μάνος είπε ότι ο γάμος αυτός ήταν για τον ίδιο μια έκπληξη: «Το σύντροφό της δεν τον γνώριζα, δεν είχαμε ζήσει μαζί, δεν συζούσαν, δεν ήταν ένα οικείο πρόσωπο για μένα», είπε, επιβεβαιώνοντας αυτό που ξέρουν όλοι για την ερμηνεύτρια: Η προσωπική της ζωή είναι προσωπική και όχι δημόσια και δεν είχε ποτέ ούτε ανάγκη αλλά ούτε και διάθεση να την κάνει τέτοια.
Εξάλλου, η Αλεξίου έχει παραδεχτεί ότι η προσωπική της ζωή ήταν πάντα σε δεύτερο πλάνο στη ζωή της, με το πρώτο να καταλαμβάνεται πάντα από το τραγούδι: «Το τραγούδι δεν είναι μόνο χαρά. Έχει κόπο, αγώνα και απογοήτευση. Σε "κλέβει" από την προσωπική σου ζωή και τους ανθρώπους σου. Γίνεσαι λίγο στρατιώτης, αλλά δεν το μετάνιωσα ποτέ. Θα ήταν λάθος να πω κάτι τέτοιο. Μεγάλωσα μέσα από τη μουσική. Γνώρισα τον εαυτό μου. Έμαθα πράγματα. Συνάντησα σπουδαίες προσωπικότητες που έγιναν δάσκαλοι μου», έχει πει η ίδια.
Απέναντι στο «τέρας» του καρκίνου
Η μητέρα της πέθανε από καρκίνο. Όταν, χρόνια αργότερα, σε έναν έλεγχο ρουτίνας διαπιστώθηκε ότι και η ίδια έχει καρκίνο στο στήθος, το σοκ ήταν διπλάσιο. Ο καρκίνος ήταν σε πρώιμο στάδιο και η Αλεξίου δεν χρειάστηκε να υποστεί την ιδιαίτερα επώδυνη διαδικασία των χημειοθεραπειών. Έχει χαρακτηρίσει «τέρας» τον καρκίνο: «Με την ανακοίνωση της νόσου το σοκ είναι μεγάλο και κρατάει αρκετά. Βλέπεις τη ζωή σου από την αρχή και ερωτήματα του τύπου 'Γιατί σε εμένα;' 'Τι δεν έκανα καλά;', 'Γιατί το επέτρεψα να συμβεί;', απασχολούν το μυαλό σου. Γινόμαστε εγωκεντρικές, κλεινόμαστε στον εαυτό μας και δεν ενδιαφερόμαστε να μάθουμε ότι και άλλοι άνθρωποι νοσούν. Οι γυναίκες χρειάζονται βοήθεια για να βγουν από τον πολύ στενό κόσμο τους, να ξαναβρούν τον εαυτό τους και να συνεχίσουν τη ζωή τους ως μητέρες, σύζυγοι, φίλες, εργαζόμενες», έχει πει.
Η Χαρούλα και οι άλλοι
Μάνος Λοΐζος: «Κουβαλάει μέσα της την παράδοση. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι αυτή η τραγουδίστρια είναι η Ελλάδα. Έχει μέσα της τους ελληνικούς δρόμους. Το χρώμα».
Θάνος Μικρουτσικος: «Στο στόμα της, οι λέξεις, οι φράσεις, οι συλλαβές ζωντανεύουν. Μεταμορφώνονται την ίδια στιγμή σε βουνά και θάλασσα».
Μάνος Χατζηδάκις: «H Χάρις Αλεξίου είναι φτιαγμένη από το υλικό που γίνονται οι μεγάλες τραγουδίστριες και που πολλές φορές το τραγούδι είναι μια αφορμή να μας μεταφέρει προγονικά βιώματα, χωμένα μέσα της βαθιά από παλιούς καιρούς. Με αιχμαλώτισε και την απήλαυσα όσο γινόταν πιο πολύ στο Σείριο, όπου ξεδίπλωσε ένα αστείρευτο ταλέντο. Είναι πολύ μεγάλη καλλιτέχνις, δεν πρόκειται για ντόπια υπόθεση. Ο δίσκος είναι μια προσφορά φιλίας προς αυτήν».
Στέλιος Καζαντζίδης: «Η φωνή της Αλεξίου είναι μεγάλη φωνή, ό,τι καλύτερο έχει βγάλει αυτός ο τόπος»
Λίνα Νικολακοπούλου: «H φωνή της είναι σαν τον ήχο της καμπάνας. Είτε για πανηγύρι, είτε για γάμο, είτε για πυρκαγιά χτυπήσει, αναγνωρίζεται με τον ίδιο τρόπο».
