Μανάλ αλ-Σαρίφ: Έγινε η φωνή των γυναικών της Σαουδικής Αραβίας, τη μέρα που αποφάσισε…να οδηγήσει

Η ατυχία της ήταν πως γεννήθηκε γυναίκα σε μία χώρα σαν τη Σαουδική Αραβία, όπου δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να κάνει μια γυναίκα, εάν δεν πάρει την άδεια ενός άντρα. Η Μανάλ αλ-Σερίφ είναι σήμερα μια διάσημη ακτιβίστρια, κάτι που ξεκίνησε κατά λάθος.

Πριν από έξι χρόνια, ένα ηλιόλουστο πρωινό, η Μανάλ αλ-Σαρίφ είχε επισκεφτεί ένα γιατρό και προχωρούσε στον δρόμο ψάχνοντας ταξί. Άντρες περνούσαν δίπλα της, με τα δικά τους αυτοκίνητα, της φώναζαν και την πείραζαν. Ένας μάλιστα την ακολούθησε για μεγάλο διάστημα με αποτέλεσμα εκείνη να τρομοκρατηθεί. Του πέταξε μία πέτρα στο αυτοκίνητο και έφυγε τρέχοντας ευελπιστώντας ότι δεν θα την προλάβει. Παρότι είχε δίπλωμα οδήγησης και δικό της αυτοκίνητο δεν επιτρέπονταν με βάση το νόμο να το οδηγήσει. Το είχε αγοράσει, άλλωστε, όταν ήταν παντρεμένη και είχε οδηγό. Ο γάμος της είχε τελειώσει, όταν ο σύζυγός της τής έστειλε ένα sms: «Σε χωρίζω, πήγαινε στο δικαστήριο, εκεί σε περιμένουν τα χαρτιά». «Με χώρισε εν τη απουσία μου, όπως με παντρεύτηκε κιόλας», λέει η ίδια… Παρόλα αυτά, το σημείο καμπής ήταν για την Σαρίφ η οδήγηση. «Γιατί πρέπει να υφίσταμαι αυτόν τον εξευτελισμό;», είπε μιλώντας στους Times. «Γιατί δεν μπορώ να οδηγήσω όταν έχω αυτοκίνητο και δίπλωμα; Γιατί πρέπει να ζητάω από συναδέλφους να με πάνε κάπου, ή από τον αδελφό μου ή να ψάξω για οδηγό;»

Από το τιμόνι, στη φυλακή

Έτσι, το 2011 η Σαριφ έγραψε ιστορία γυρίζοντας ένα βίντεο στο οποίο φαίνεται να οδηγεί. Το ανέβασε στο youtube κι αυτό έκανε πάνω από 700.000 views την πρώτη ημέρα. Στο μεταξύ, εκείνη πέρασε μία βδομάδα στη φυλακή παρέα με τις κατσαρίδες για το αδίκημα της «οδήγησης ενώ ήταν γυναίκα». Δεν ήταν όμως μόνο η ίδια που υπέστη τις συνέπειες της πράξης αυτής. Μαζί υπέφερε και η οικογένεια της και οι φίλοι της. Ο αδελφός της και η οικογένεια του αναγκάστηκαν να φύγουν από τη χώρα λόγω της απίστευτης επίθεσης που δέχονταν. Φίλοι της που διαμαρτυρήθηκαν για την κράτησή της, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν. Η ίδια έφυγε στην Αμερική κι εκεί, βλέποντας τη διαφορά στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονταν οι γυναίκες, κατάλαβε πως υπάρχει κι ένας άλλος τρόπος ζωής, τον οποίο θα ήθελε και η ίδια να έχει.

Ζώντας μακριά από το παιδί της

Αποφάσισε ότι δεν θέλει να φοράει άλλο μπούργκα, ότι θέλει να ζήσει μια ζωή ελεύθερη: «Οι γυναίκες πρέπει να καταλάβουν πως τους αξίζει να τις αντιμετωπίζουν ισότιμα. Με ανέθρεψαν να ακολουθώ τους κανόνες και να ακούω τους άντρες. Μου έλεγαν πως το να καλύπτουμε τα πρόσωπα μας ήταν για να ευχαριστήσουμε το Θεό, όμως όταν καλύπτεις το πρόσωπο μιας γυναίκας, τότε την κάνεις αόρατη. Χάνει την ταυτότητα της».

Η 40χρονη σήμερα Σαρίφ παντρεύτηκε έναν αλλοδαπό άντρα, Βραζιλιάνο κι αποφάσισε να μετακομίσει στο Σίδνεϋ της Αυστραλίας, ζώντας ως αυτό-εξόριστη. Τώρα έχει έναν ακόμα γιο, τεσσάρων χρονών που δεν έχει γνωρίσει ποτέ τον μεγάλο του αδελφό «Θέλω πολύ να πάω πίσω στη Σαουδική Αραβία και τα δύο μου παιδιά να είναι μαζί. Φοβάμαι, όμως, για τη ζωή μου. Αυτό σημαίνει να είσαι ακτιβίστρια στη χώρα μου. Καλωσορίσατε στη ζωή μου. Καλωσορίσατε στην Σαουδική Αραβία».

Η Σαρίφ έχει σπουδάσει πληροφορική. Η πολύ τολμηρή πράξη της να αψηφήσει το νόμο και να οδηγήσει, δεν ήταν η πρώτη της πρωτοπορία: Νωρίτερα, είχε υπάρξει η πρώτη γυναίκα τεχνικός ηλεκτρονικών υπολογιστών στην κρατική εταιρεία πετρελαιοειδών Saudi Aramco. Επίσης έχει ιδρύσει την οργάνωση Women2Hack, η οποία έχει ως στόχο να αναζητήσει ταλέντα στη Σαουδική Αραβία στον τομέα της ασφάλειας της Πληροφορικής.

Η Σαρίφ μπορεί να τιμωρήθηκε και να υπέφερε, μπορεί να μην βλέπει το παιδί της, έμαθε όμως ένα πολύτιμο μάθημα: Αν προσπαθείς αρκετά για κάτι, αν αντιδράς, έχεις ελπίδες να το πετύχεις. Αφού, λοιπόν, ο πρώτος στόχος, να επιτραπεί δηλαδή στις γυναίκες να οδηγούν στη Σαουδική Αραβία, επιτεύχθηκε, τώρα παίρνουν σειρά οι επόμενοι στόχοι. Η Σαρίφ περιόδευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες (οδηγώντας η ίδια) και προσπαθεί να αφυπνίσει τους Αμερικάνους για τα όσα συμβαίνουν στη χώρα της. Κυρίως για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Έκανε 10 στάσεις σε μεγάλες πόλεις, ξεκινώντας από το Σαν Φρανσίσκο και καταλήγοντας -φυσικά- στην Ουάσινγκτον, στις 25 Απριλίου, τη μέρα των γενεθλίων της.

Τι ζητάει; Τα αυτονόητα

Κυρίως να αρθούν οι πολύ αυστηροί νόμοι της Σαουδικής Αραβίας, σύμφωνα με τους οποίους μια γυναίκα χρειάζεται την άδεια ενός άντρα για να κάνει ακόμα και τα πιο απλά πράγματα, όπως να πάει σχολείο ή στο νοσοκομείο. Στάθηκε έξω από το Λευκό Οίκο με ένα πλακάτ που έγραφε: «Σήμερα γίνομαι 40 και ο γιος μου είναι ακόμα ο κηδεμόνας μου…»

«Εάν οι Αμερικάνοι καταλάβουν ότι ο μεγαλύτερός σύμμαχός τους, η Σαουδική Αραβία, παραβιάζει με τέτοιο τρόπο ακόμα και τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα, τότε θα αρχίσουν να αμφισβητούν τους βουλευτές τους, τους εκπροσώπους τους, την ίδια τους την κυβέρνηση», είπε η ίδια στον Guardian.

Ο Κασόγκι σίγησε, όμως γεννήθηκαν χιλιάδες φωνές

Η Σαρίφ ξέρει πού καλά και από πρώτο χέρι ότι όποιος ασκεί κριτική στην κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας, και ιδιαίτερα στο διάδοχο του θρόνου, Mohammed bin Salman, θέτει τον εαυτό του σε κίνδυνο. Το έκανε η ίδια. Το έκανε ο δημοσιογράφος Τζαμάλ Κασόγκι και βρήκε τραγικό θάνατο. Μια δολοφονία που πλέον ακόμα και οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι διατάχθηκε από το διάδοχο.

Η Σαρίφ, όμως, λέει ότι ο φόβος δεν θα την εμποδίσει. «Πολλοί άνθρωποι φοβούνται να μιλήσουν, ιδιαίτερα μετά το θάνατο του Κασόγκι. Σκέφτομαι ότι έχω δύο επιλογές: Ή θα μείνω σιωπηλή και θα σκοτωθώ, ή θα μιλήσω και θα σκοτωθώ. Θα επιλέξω να μιλήσω», λέει η Σαρίφ.

«Έκαναν να σωπάσει η φωνή του Κασόγκι», συμπληρώνει», αλλά δημιούργησαν χιλιάδες άλλες φωνές»…

Μετά το θάνατο του Κασόγκι, πάντως, και η ίδια λύγισε για λίγο. Έκλεισε τους λογαριασμούς της στα social media και αποφάσισε να σιωπήσει. «Μετά, όμως, ήρθε η Rahaf Mohammed al-Qunun», λέει, αναφερόμενη στη νεαρή κοπέλα από τη Σαουδική Αραβία η οποία κλείστηκε σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου στην Ταϊλάνδη, αφού έφυγε από τη χώρα της για να γλιτώσει την κακομεταχείριση από την οικογένειά της. Η Σαρίφ ήρθε σε επαφή με την κοπέλα κι εκείνη της είπε: «Αν πάω πίσω στη Σαουδική Αραβία θα αυτοκτονήσω». Ήταν το σημείο στο οποίο η Σαρίφ αποφάσισε ότι η σιωπή δεν είναι η λύση.

Πριν από λίγες μέρες η Σαρίφ μίλησε στη 10^η Ετήσια Σύνοδο Γυναικών στη Νέα Υόρκη. «Κάθε φορά που κάποιος με ρωτάει για την πολιτική, τού απαντάω ότι είναι ένα πολύ επικίνδυνο πράγμα. Μπορεί να χάσω τη ζωή μου αν επιστρέψω στη Σαουδική Αραβία. Όμως, επειδή ζω ως αυτό-εξόριστη στην Αυστραλία, μπορώ να μιλάω περισσότερο».