Ποτέ. Δεν μου πέρασε απ το μυαλό ποτέ πώς θα ήταν τα πράγματα, πώς θα εξελίσσονταν η ζωή μου, αν δεν ήμουν γυναίκα.
Δεν αναρωτήθηκα ποτέ μέχρι πολύ πρότινος που κλήθηκα να δώσω μία ομιλία, αν η γυναικεία μου ταυτότητα στάθηκε τροχοπέδη κάποια στιγμή σε κάτι που ονειρευόμουν να υλοποιήσω. Αν το δυσκόλεψε, το απομάκρυνε ενδεχομένως. Δεν δυσανασχέτησα με κάποια γυάλινη οροφή, την οποία προφανώς και ψηλάφισα, ούτε αντιλήφθηκα να στερούμαι ελευθερίες ή ευκαιρίες που λαχτάρησα.
Δεν με εξόργισαν σχόλια που απέδιδαν τις επιτυχίες και κάποιες πρώιμες ίσως επαγγελματικές κατακτήσεις, στο χαρτί περιτυλίγματος. Τα θεωρούσα, τα θεωρώ, δεδομένα. Όπως και την αμφιταλάντευση απέναντι στην ισοτιμία των δύο φύλων, που από πολλούς γίνεται αντιληπτή ως ισοπέδωση των συναρπαστικών ιδιαιτεροτήτων, ως εξομοίωση.
Τα αντιλαμβάνομαι ως μέρος μία συνθήκης, μίας κοινωνικής συναλλαγής που είναι ο κοινός παρονομαστής σε κάθε κομμάτι της ζωής μας. Και δεν είχα ποτέ ακατάσχετη επιθυμία να την αλλάξω. Αν θέλω να είμαι ειλικρινής, την παραμικρή.
Καταννοώ ότι με τη στάση μου, που μπορεί να φαντάζει βόλεμα ή αδιαφορία, μπορεί να ενισχύω τον στερεοτυπικό διαχωρισμό. Επιπλέον το ότι θεωρούμαι προνομιούχα που έχω μεγαλώσει σ’ ένα σπίτι που ήταν δεδομένη η εικόνα της επιτυχημένης εργαζόμενης γυναίκας, με τον ανεξάρτητο τραπεζικό λογαριασμό και την πλήρη αποδοχή του δυναμισμού της, χωρίς αυτό να στερεί από την έκφραση άκρατης, ακόμα, ευαισθησίας.
Σέβομαι ότι τα βιώματά μου και το περιβάλλον μου αφορούν μία δυτικότροπη αστική - μεσοαστική νοοτροπία και ότι σε τεράστιο μέρος του κόσμου, αυτά που θεωρώ δεδομένα αποτελούν , στην καλύτερη, ευσεβή πόθο, ή ύβρη.
Για μένα όμως η ζωή ως γυναίκα είναι ένας λαβύρινθος του οποίου την έξοδο ακόμα δεν έχω βρεί και το προτιμώ έτσι. Το χαίρομαι.
Γυναίκα για μένα είναι πολύπλοκη σκέψη, πολυπεπίπεδο συναίσθημα, ευαίσθητη αξιακή πυξίδα, και αμέτρητες επιλογές. Ισοδυναμεί με απενοχοποιημένη ομορφιά, κι ας έπιασα μέσα στα χρόνια τον εαυτό μου να κρύβεται πίσω από υποτονικές εμφανίσεις, μικρομέγαλες αισθητικές κατευθύνσεις και ανδρόγυνες στολές, για να με «πάρουν στα σοβαρά».
Γυναίκα σημαίνει να αποδέχεσαι και να γιορτάζεις τα συναισθήματά σου, να μην τα κρύβεις. Κι ας τα ‘χω κρύψει με επιμέλεια για να μην κριθώ ως ασταθής ή ανασφαλής. Να μη φοβάσαι να εξαρτάσαι όταν το χρειάζεσαι, να ακουμπάς άμα το νιώθεις, να απολαμβάνεις την προσοχή και να διεκδικείς τη φροντίδα. Κι ας παριστάνω ακόμα και στον εαυτό μου ότι δεν έχω ανάγκη κανέναν.
Να μπορείς να θαυμάζεις απεριόριστα, να μη διστάζεις να αναζητάς κάποιον πιο δυνατό αλλά να του δίνεις την ανάσα και το περιθώριο να γίνεται ο αδύναμος, όταν το χρειάζεται.
Είναι να έχεις δικαίωμα στις εντάσεις, τις αντιθέσεις, την αμφιταλάντευση. Να εμπιστεύεσαι τη διαίσθηση, το ένστικτο, την ενέργεια. Να αναγνωρίζεις αλλά να αψηφάς τη λογική όταν το επιλέγεις. Να γίνεσαι παγωμένα ατάραχη, υπολογιστικά εκδικητική, αποστασιοποιημένα σκληρή, όταν πλήξουν αυτά που αγαπάς. Τυφλά ατρόμητη όταν απειλήσουν αυτούς που είναι ο κόσμος σου.
Γυναίκα είναι για μένα ευελιξία, πολυχρωμία, ζεστασιά. Είναι γιαγιά, μαμά, εγγονή, κόρη, κορίτσι, φίλη, αδελφή. Είναι αγκαλιά και συγχώρεση. Είναι ανοχή και υπομονή. Υπερβολή και ξέσπασμα. Είναι αυτό που ενώνει τα άκρα.
Είναι θηλυκότητα και σεξουαλικότητα. Είναι απόλαυση και ηδονή. Κι ας έμαθα μεγάλη να εμπιστεύομαι το σώμα και να αφήνομαι στις αισθήσεις μου.
Γυναίκα είναι να αισθάνεσαι στα 10 σοφή, στα 20 αβέβαιη, στα 30 αναποφάσιστη, στα 40 νέα, στα 45 ήρεμη. Να μικραίνεις μεγαλώνοντας, απενεργοποιώντας πια τις ενοχές σου.
Θεωρώ δεδομένα το μυαλό και την ευφυία μου, απολαμβάνω και χρησιμοποιώ την πονηριά μου. Βασίζομαι στη συναισθηματική διάσταση της κρίσης μου, και ενίοτε τρομάζω και η ίδια με την ένταση της σκληρότητάς μου. Κερδίζω με την ενσυναίσθησή μου, προτάσσω τις γνώσεις, τα πτυχία και την παιδεία μου, αλλά δεν κρύβω πως επιλέγω τις μεγάλες μάχες να τις δίνω τις φορές που αισθάνομαι και εμφανισιακά καλά με μένα. Και δεν ντρέπομαι κάθολου να το πω πια. Δεν μου στερεί σοβαρότητα ή εγκυρότητα να χαίρομαι όταν σχολιάζουν θετικά την εικόνα. Δηλώνω ότι το απολαμβάνω.
Μ’ αρέσει να μου ανοίγουν την πόρτα και να μου ανάβουν το τσιγάρο (η αλήθεια είναι δεν καπνίζω βέβαια) ή να μου γεμίζουν το ποτήρι, και αποφάσισα ότι δε στερεί κάτι απ’ το δυναμισμό μου. Μ’ αρέσει να φροντίζω έναν άντρα που αγαπώ και αυτό δεν με κάνει υποχωρητική ή αδύναμη. Τρελαίνομαι να είμαι έντονη και φασαριόζα, σαρρωτική και επεκτατική, και ταυτόχρονα να στέκομαι ένα βήμα πίσω, γλυκιά, δοτική, όταν κρίνω ότι κάποιος το αξίζει.
Λαβύρινθος είναι το να είσαι γυναίκα.
Πειράζει που τον βρίσκω απολαυστικό;
